Kamis, 09 Agustus 2012

Materi Wulangan Basa Jawa kelas IX (2)

Micara

A.    Micara

Kompetensi dasar
1.1.      Praktik membaca cerkak dengan baik

Indikator
2.1.1. Mampu membaca cerkak dengan intonasi yang baik
2.1.2. Mampu membaca  dengan memperhatikan tanda baca dengan tepat.
2.1.3. Mampu membaca dengan  penuh penhayatan.


Maca cerkak  iku miturut Suwardi (2008) ana rong werna. 1) Maca cerkak biasa, tegese maca ing sajroning ati utawa  dilisanke nanging ora nganggo rasa. Maca biasa iku  maksude kanggo mangerteni isine crita. 2) Maca nganggo rasa lan ekspresi. Maca iki luwih nengenake kaendahan ya kaendahane crita lan uga kaendahan maca. Kaangkah  sing padha krungu lan nonton padha seneng utawa bisa ngrasakake isine crita.  Anggone maca bisa wong loro utawa luwih. Nah ing wulangan iki mengko bakal ngrembug kepriye carane maca cerkak kang becik nganggo rasa lan ekspresi.

Pituduh
1.   Salah siji siswa nyoba maca pethikan cerkak nganggo rasa lan ekspresi.
2.   Siswa liyane nggatekake banjur menehi panemu piye kancane anggone maca.   
     Luwih cetha bisa nggunakake table.

Pethikan cerkak ing ngisor iki wacanen nganggo rasa lan ekspresi!

1.         Dina candake, langit mendhung. Dalan dalan isih teles. Ing papan-papan legokan banyu katon isih ngembong. Udan bengi mau sajake rada deres. Banyu-banyu udan kang ana ing godhong isih padha netes. Kaya luh kang netes saka mripate mboke Indra kang bola-bali diusapi ngaggo kacu kumal.
”Estu Bu kula boten mangertos, menawi anak kula ngaten menika, lha wong menawi enjing nggih  pamitipun nggih sekolah, nggih sragam Bu, malah inggih nyuwun sangu barang Bu.! Mbok Indra crita ndrindhil.
”Inggih Bu kula mangertos, nanging yektosipun makaten Indra sampun gangsal dinten boten mlebet tanpa katrangan. Kamangka, kalih minggu malih sampun UNAS, la miturut data Indra dereng nate lulus saben wonten latihan ujian. Menika rak mrihatosaken, mila Ibu kula aturi rawuh mriki supados mangertosi dhodhok selehipun kadadosan menika.” Bu weni njlentrehake kahanan. Swasana ing njaba saya peteng merga mendhunge saya kandel malah banjur grimis. Banyu udan kang netes saka gegodhongan saya akeh kaya luhe Mboke Indra kang ora bisa kabendung mrebes mili dleweran neng pipine.

2.         Hawa adhem njekut. Nanging, ora mangkono swasana ing omahe Indra. Hawane krasa panas.
”Lha kowe ki kok ngapusi barang ta Ndra karepmu ki kepriye? Pamitmu jare sekolah ning nyatane kowe ora tekan sekolahan. Simbok isin to le dipanggil neng sekolahan. Simbok isin  Hara saiki dak takon ora sekolah ki kowe lunga nyang ngendi?” Mbok Indra ngedrel takon.
”Dolan” Indra wangsulan cekak aos karo ethok-ethok bikut ndandani montore. Slebor ngarep benthet entuk pojokan gardu wingi awan.
”Dolan…dolan neng ngendi?” Mboke Indra takon maneh.
”Dolan  ya dolan.” Indra wangsulan karo mecucu.
”Ndra ngendikane Bu Guru ujian kari rong minggu yen kowe nganti ora sinau tenanan ya ora bisa lulus.” Mboke Indra ngelingake
”Walah Mbok, sinau ya ra lulus,ora sinau ya ro lulus, padha wae. Aku metu wae Mbok saka sekolah!” Indra ngadeg ngukuti kunci-kunci. Kabeh diuncalake ing kotak. Swarane pating krompyang.
”Metu….metu piye ta Ndra mung kurang rong mingggu  Ndra.” Mboke Indra nyuwara rada seru.
”Metu ya, metu mbok aku wegah sekolah meneh. Aku ora bisa lulus. Kanca-kanca wis kandha,  Guru-guru ya ngono.” Indra wangsulan seru karo mlaku metu nlesep petenging wengi.
Mboke Indra njegreg. Napase ngangsur-angsur. Dumadakan panyawange kumepyur banjur pet. Kabeh peteng.


Tabel
No
Maca
Biasa
Nganggo rasa lan ekspresi
1.
Paragraf 1


2.
Paragraf 2


3.
Paragraf 1


4.
Paragraf 2



………………….



………………….




Kawruh
Sadurunge maca cerkak ana ngarep kelas utawa nalika pentas , lomba lan liya-liyane para siswa kudu nggatekake bab-bab ing ngisor iki:
1.      Olah vokal           : latihan ngucapke swara kanthi cetha lan bener , o apa a, e apa e, th apa t lan sapanunggalane.  Uga kudu bisa seru, ora nganggo ambegan dhadha nanging ambegan weteng. Iki perlu digatekake tenan supaya suwara bisa gandhang, lan duwe daya (power). Tanda wacan uga kudu digatekake koma apa titik kudu ditamatate tenanan.
2.      Intonasi suwara (lagu)  tegese anggone maca kudu mangerteni kapan kudu diwaca seru, alon, banter, rindhik, lan sapiturute. Saumpama ing cerkak ana dhialoge dadi bisa katon cetha lan kepenak dirungokake.
3.      Wirasa tegese nalika maca cerkak kudu bisa mangerteni watak lan sesipatane paraga kang ana ing crita, dadi anggone maca kudu trep, apa nesu, apa sedhih, mangkel, ngrintih lan liya-liyane
4.      Ekspresi tegese maca cerkak kudu mantep saka ati tenan. Bisa ngrasakake tenan isine crita kang diwaca. Kanthi mangkono sing pada nonton bisa saya cetha anggone mangerteni isine cerkak.
5.      Obah mosik tegese obahe perangane awak  kudu trep karo makna lan rasa tembung kang kawaca.
6.      Sarana tegese kudu nggatekake piranti liyane umpamane teks kang diwaca kudu cetha. Ngaggo microfon apa ora, banjur sandhangane kudu pantes lan trep. Iku kabeh kudu digatekake.


Gladhen
  1.  Salah Siji  siswa maca pethikan cerkak kanthi rasa lan ekspresi kang becik.
  2. Siswa liyane mbiji nganggo tabel kaya ngisor iki!
No
Maca
Apik
Sedhengan
Durung apik
1.
Paragraf 1



2.
Paragraf 2



3.
Paragraf1





Dhiskusi
Pituduh
Sawise mbiji kancamu maca pethikan cerkak banjur rembugen karo kanca-kancamu kabeh, kepriye maca cerkak kang becik.  Luwih prayoga gawenan  kelompok  luwih dhisik. Asile rembugan tulisen neng buku tugas!


Tugas
Goleka cerkak, bajur wacanen kanthi rasa lan ekspresi.  Latihan maca becike ing ngarep kaca  supaya bisa luwih becik.

1 komentar:

  1. Casino Games - JtmHub
    The casino has a 공주 출장샵 variety of slots, table games and roulette 충주 출장안마 that are available in 고양 출장샵 the casino. From 성남 출장샵 blackjack to craps and 서산 출장마사지 live dealer games, you'll

    BalasHapus